Bugün öğlende;
Bir restoranda Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı Erol Gülmez ile karşılaştık.
Ardından da birer kahve içtik.
Aynı zamanda EG Pres Metal Otomotiv’in sahibi olan Gülmez’e adeta bir dokunduk bin ah işittik.
Önce;
“40 yılı aşkın iş hayatımda böylesine zor bir dönem hiç görmedim” dedi.
Özellikle otomotiv sektörüne hayli hakim olan Başkan Gülmez, anlayabileceğimiz bir dille Bursa’daki otomotiv sektörünün durumunu anlattı.
Şunları söyledi:
“Bursa şu anda hafif ticari araç ve diğer ticari araçlarla ayakta durma mücadelesi veriyor.
Sebebi de, otomobil üretiminin artık Fas, Cezayir, Mısır ve Romanya’da yapılması. Eskiden o coğrafyalar bizlere pazardı şimdi ise rakip.
Çünkü bizim sektörde ortalama işçi maliyeti 2 bin dolar civarındayken, oralarda 140 dolar olduğu belirtiliyor. Bu ucuz iş gücü nedeniyle Türkiye’de üretim avantajı kaybedilmiş durumda.
Türkiye’de tekstil nasıl ki kuzey Afrika veya Asya’ya kaydıysa, otomotiv sektörü de artık hızlı bir şekilde göç etmeye başladı”
Bir neden daha söyledi:
“Geçen yıl yüzde 200 oranında artan üretim maliyetlerimize karşılık, Euro’nun artış oranı sadece yüzde 64 oldu. Bugün için de yüzde 10-15 karlılık ile çalışan sektör bunu kaldıramaz hale geldi”
Gülmez;
Yönetim Kurulu Başkanlığını yaptığı NOSAB’tan da örnekler verdi yaşanan ekonomik krize dair.
“NOSAB, yüzde 98’i yapılaşmış yani oturmuş bir sanayi bölgesi. Genel kötü gidişatı, elektrik tüketimindeki ciddi azalıştan açıkça görüyoruz. Buradan bile işlerin iyi olmadığı rahatça anlaşılıyor, üretimde muazzam bir düşüş yaşanıyor”
Peki bu durum, istihdamı nasıl etkiliyor acaba?
Şunu söyledi:
“Birçok firma, uzun süredir karsız dönemden sonra artık ödeme güçlüğüne düşmeye başladı ki adeta yaşamsal sıkıntılar yaşanıyor.
Mesela son 6 ayda beyaz ve mavi yakalı olarak 6 bine yakın çalışan işten çıkarıldı ki, hala da artmaya devam ediyor”
2025 yılına da şöyle baktı Gülmez:
“2023 ve 2024 yılı çok sıkıntılı geçti sanayiciler için. 2025 yılında ise ne yazık ki patlamalar bekliyoruz, tablo açıkça görünüyor, maalesef çok kötü bir yıl olacak 2025, hem işverenler için hem de çalışanlar için”
Eskiden;
Büyük firmalar kredi ile dönebiliyordu.
Göründüğü kadarıyla kredi muslukları da kapalı ki, bu nedenle pek çok firma ya batıyor ya da batma seviyesine geliyor.
Bu yönde söylediği şuydu NOSAB Yönetim Kurulu Başkanı Erol Gülmez’in:
“En büyük sorun, kredi maliyetleri ve kredilerin kısa vadeli olması.
Eskiden uzun süreli krediler vardı ve bazen 6 ay sonra ödemeye başlanabiliyordu. Şimdi ise kredi oranları hem çok yüksek, hem de vadesi kısa.
Zaten artık krediye ulaşım neredeyse mümkün değil. Bankalar, bu şartlarda kredi verdiği firmanın batacağını bildiği için, riske girmiyor ve kredi de vermiyor”
Sohbetimizde;
Hükümetin uyguladığı ekonomik politikalardan da bahsetti Erol Gülmez.
Söylediği ilginçti.
“Şu anda” dedi “Hükümet doğrusunu yapıyor, kimsenin elinde sihirli değnek yok, uygulanan politikalar doğru ama bugün yaşanan sıkıntının temelinde, geçmişte yapılan büyük ekonomi yönetimi hataları var, bu yanlışlar için 2025 yılında çok daha ağır bedeller ödenecek ne yazık ki”
Gülmez’e göre;
Bugünün Bursa’sında “patron da mutsuz, çalışan da”
Konuşurken;
“Biz” dedi “Çalışanlarımızın da aldıkları maaşların yeterli olmadığını görüyoruz ama sürekli artan girdi maliyetleri karşısında dövizin baskılanması nedeniyle çoğu firma neredeyse sıfır kar marjına yakın hale geldi”
Başkan Gülmez’in dikkat çektiği bir başka nokta da toplumsal tehlikeye yönelikti.
Şunu dedi:
“İşini kaybeden on binlerce kişi, bir süre, aldığı tazminatıyla ya da işsizlik maaşı ile geçinebilecek. Ama 2025 yılında bunlar bittiğinde ve yeni iş kapıları açılmadığında toplumsal sorunlar başlayacak, asıl korkutucu olanı bu”
İşçi çıkışlarının 2025’te daha da artacağını, bugünün ekonomik koşulları altında, krediyle dönen büyük firmaların ayakta kalmasının mümkün olamayacağını da söyledi Erol Gülmez.
Sohbetimizde, Başkan Gülmez’in söylemeye imtina ettiğini anladığımız başka detaylar da vardı ki bu anlattıkları bile nasıl bir 2025 ile karşılaşacağımızın birer fragmanı gibiydi.