Orhangazili Sadrazam Şehit Ali Paşa'yı bilir misiniz?
Aslen Orhangazili olan Silahdar Damat Şehit Ali Paşa, III. Ahmed saltanatında, 27 Nisan 1713 - 5 Ağustos 1716 tarihleri arasında üç yıl üç ay sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. 5 Ağustos 1716'da Avusturya Ordusu'na karşı yapılan Petrovaradin Muharebesi'nde şehit düşmüştür.
Çok genç yaşta şehit düşerek vefat eden Silahdar Damat Ali Paşa’nın aile efradının kabirleri halen Orhangazi Paşapınar’da Paşa Mezarlığındadır.
Al Paşa, Mora Yarımadası'nı tekrar geri alıp “Mora Fatihi” Unvanını alan Orhangazili hemşerimizdir.
Sadareti döneminde Osmanlı’nın birçok önemli atmasında baş mimardır Silahdar Damat Ali Paşa…
Örneğin;
Sadrazamlıkta Ali Paşa’nın ilk icraatı, Prut Antlaşması’nın Rusya ve Lehistan’la ilgili bazı maddelerini açıklığa kavuşturmak ve Rusya’nın anlaşma şartlarına uymasını sağlamak oldu.
1715 yazında Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa komutasındaki Türk ordusu Venediklilerin elinde olan Mora Yarımadası'na doğru ilerlemeye başladı. Türk Ordusu, altı hafta içinde Karlofça Antlaşması ile kaybedilen Korint, Anabolu, Modon, Koron ve Navarin kaleleri de dahil olmak üzere tüm Mora Yarımadası'nı geri aldı, ayrıca 1669 yılında Girit fethedildikten sonra hala Venediklililerin elinde kalan Suda ve Spina Longa kaleleri de Türk donanmasının da katkısıyla zaptedildi, böylece tüm Mora ve Girit Venediklilerden temizlendi.
Mora'nın yeniden fethedilmesi başarısından sonra Sadrazam Silahdar Damad Ali Paşa komutasındaki Türk ordusu kuzeye Avusturya'ya karşı ilerlemeye başladı. 5 Ağustos 1716'da sadrazamın serdarlığı altındaki Osmanlı ordusu Petrovaradin Muharebesi'nde Savoy Prensi Eugen komutanlığı altındaki Avusturya ordusuna yenildi ve Silahdar Damat Ali Paşa bu savaşta askerlerine cesaret vermek isteyip cephenin ön saflarına ilerleyince alnından vurularak hayatını kaybetti. Bu nedenle tarihlerde Şehit Ali Paşa adı ile anılır oldu.
Naaşı Belgrad'a getirilip orada Kaleiçi'nde yaptırılmış olan türbeye gömülmüştür.
Bu gün paşanın mezarı Belgrad Kale Kapısı (Sırbistan) yanında Sultan Süleyman Camii haziresine gömülmüştür. Türbeye asılmış olan levhada Türkçe olarak “1716 sene-i miladiyesinde Petrovaradin Muharebesi’nde şehiden vefat eden “Mora Fatihi” Damat Ali Paşa’nın ve türbesinde medfun Tepedelenli Selim ve Çeşmeli Hasan Paşaların ruhlarına El-Fatih” yazmaktadır.
******
Bursalı, Orhangazili hemşerimiz Sadrazam(Başbakan) ŞEHİT ALİ PAŞA…
Doğum yeri olan Sölöz’de bir cami, geri alınmasından sonra Anadolu’da bir cami ve medrese inşa ettirmiştir. Ne yazık ki Cami bugün ayakta olmayıp teknik özellikleri elimizde mevcuttur.
Sadareti döneminde ilmiye sınıfında ıslahatlar yaptı, çocuk yaşta olanlara müderrislik unvanı verilmesini yasakladı. Mısır’a köle olarak getirilen zenci Habeşlerin gayrıinsani olan hadım edilmelerini kaldırdı. Zeamet müessesesinde reformlar yaptı.
Döneminde ayrıca, İzmir’e bir sabunhane, doğduğu köy Sölöz ve Mora’da fethettiği Anapoli’de birer cami ve İstanbul’da bir kütüphane yaptırttı.
Paşa sağlığında İstanbul’da Ayvansaray’da Çınarlı Mescidi’ni yaptırmıştır. Şehzâde Camii yakınında bir kütüphane ona kayıtlıdır.
“Şimdi selamdan başka bir şey verilip alınamaz” sözü Ali Paşa’ya ait olup, Osmanlı beldelerinde çok kullanılır olmuştur.
Osmanlı devlet adamı olarak kayıtlara geçen Ali Paşa, III. Ahmet saltanatında, üç yıl üç ay sekiz gün sadrazamlık yapmış, değerli bir komutandır.
Aile efradının kabri Orhangazi’de
19. yüzyıldan kaldığı tespit edilen Paşapınar Mahallesi Paşa Mezarlığı Sadrazam Şehit Damat Ali Paşa’nın yerleşim yeri olması nedeni ile aile efradının da bulunduğu kabristan özelliğindedir. Paşapınar Mahallesi’nde yer alan 6 mezarın 3’ü kadın 3’ününde erkek olduğunu belirlenirken, içlerinden bir taşın (Talik) yazı ile diğer taşların ise (Sülüs) yazıları ile yazılı olduğu, 5 mezar taşı mermer, diğer mezar taşı ise taş malzemelerden yapılmıştır. Mezar taşlarının 1722, 1726, 1741, 1771 ve 1804 yıllarına ait oldukları tespit edilirken bu mezar taşları içerisinde 2 adet mezar taşının Şehit Ali Paşa ya da diğer adıyla Silahdar Ahmet Paşa’nın kız kardeşine ve yeğenine aittir.
Mezar taşları;
1. Hüve´l Baki Nevcivanım uçtu cennet bağına Derdi kaldı valideyni yanına Hacı Hüseyin mahdumu Ali Bey´in Ruhu içun El Fatiha Sene 1319
2. Merhum ve mağfur El Muhtaci ila Rabbihil Ğafur Şaban oğlu İbrahim Paşa. Ruhu içun El Fatiha Sene 1185
3. Merhum ve mağfurun(kırılan satır) Lehu Bayezid oğlu Hasan Ağa Ruhu içun Fatiha
Sene 1264
4. Varadin´de şehit olan Ali Paşa merhumun Hemşirezadesi merhum ve mağfurun lehu Yusuf Bey. Ruhu içun El Fatiha Sene 1154 safer ayı.
5. Ziyaretten murad olan bir duadır Bugün bana ise yarın sanadır Merhume ve Mağfure Ayşe Kadın Ruhu İçin El Fatiha Sene 1150
6. Hüve´l Baki Nevcivanım uçtu cennet bağına Derdi kaldı validesinin yanına
Pazarköy kazasından Mamca karyesinden İsmail oğlu İsmail Ruhu içun Fatiha 27 Ramazan 1317
