Emlak piyasasında Elektronik ilan Doğrulama Sistemi (EİDS) resmen başladı. Buna göre artık ilanlar e-Devlet üzerinden yetkilendirilecek. Sistemde sahte ilan, dolandırıcılık ve fahiş fiyata karşı vatandaşların korunması hedeflenmişti. Araç satışında da yeni sistem için hazırlıklar başladı.
Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan, geçtiğimiz günlerde otomotiv satışları için yeni bir sistemin üzerine çalıştıklarını duyurdu.
Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan, konuyla ilgili olarak "Konut ilanı verecek kişiler e-ilan sitesine girmeden, e-Devlet üzerinden konutunu seçecek, oradan açılan pencereye hangi emlakçıya verecekse onun bilgi numaralarına girerek, ona yetki verecek. Bu sistemi aynı şekilde otomobilde de başlatıyoruz. e- Devlet üzerinden girerek sahip olduğunuz aracın, ilanını vermekle ilgili bir çalışmamız var. O da bitmek üzere, önümüzdeki aylarda yürürlüğe girecek" dedi. Peki araç satışı için ilan yetkilendirme nasıl olacak? Düzenleme fiyatları etkiler mi? Yıl sonu için ikinci elde beklentiler ne?
'2025'TE YÜRÜRLÜĞE GİRECEK'
Konuyla ilgili merak edilenleri açıklayan İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu ifadeleri kullandı: "Geçmiş dönemlerde kayıt dışı ticaretin en çok arttığı sektörlerin başında emlak ve otomotiv geliyordu. Alınan diğer tedbirlerin yanı sıra e-ticaret siteleri üzerinde de birtakım yenilikler hayata geçirildi. Buna istinaden Eylül ayında hibrit olarak emlak sektörüne dair başlatılan yetkilendirme uygulamasının otomotiv için de uygulanacağını Ticaret Bakanı. Ömer Bolat geçtiğimiz günlerde duyurmuştu.
Geçtiğimiz cumartesi düzenlenen ve sektör temsilcilerinin bulunduğu otomotiv temalı organizasyonda Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan uygulamanın hem otomotiv hem de emlak için Ocak 2025 tarihinde tamamen yürürlüğe gireceğini açıkladı.
YENİ SİSTEM NASIL OLACAK?
Yeni uygulamaya göre kişiler eşi, çocuğu, anne-babası ve kendisine ait olmayan otomobilleri ilan siteleri üzerinden satamayacak. Bir kişi otomobilini başka birinin satmasını ve pazarlamasını istiyorsa bu otomobiller sadece yetki belgesi sahibi otomobil satıcıları üzerinden ilana koyulup satılabilecek. Bunun için kişi önce kendi e-devlet hesabı üzerinden araçlarım seçeneğinde bulunan otomobilini seçecek ve yetki vereceği otomobil satıcısının yetki belge numarasını girerek işletmeyi yetkilendirecek.
'İLANLAR SİSTEM ÜZERİNDEN TAKİP EDİLECEK'
Yeni uygulama ile birlikte kişi kendisine ve birinci dereceden akrabasına ait olmayan araçları ilanlarda paylaşamayacak ve satışını gerçekleştiremeyecek. Bu araçlar sadece yetki belgesi sahibi otomobil satıcıları üzerinden gerçekleşecek. Geçmişte kayıt dışı ticaret bireysel kullanıcılar üzerinden, 3 satış kuralını aşabilmek farklı özel kişilerin üzerine yapılmak suretiyle gerçekleştiriliyordu. Yeni uygulama ile birlikte farklı kişiler üzerinden satılan araçların takibi, dolandırıcılık teşebbüsleri, bu araçları otomobil satıcılarına yönlendirmek ve varsa kayıt dışı ticaret faaliyetlerinin ivedi tespiti hedefleniyor. Yeni sistemde kişinin 1. dereceden akrabalarına ait araçları ilanda paylaşmasına izin verilmiş olsa dahi sistem üzerinden takip edilerek kayıt dışı ticaretin tespit edildiği noktada cezai müeyyide uygulanabileceğinin altını önemle çizmekte fayda var.
FAHİŞ FİYAT VE SAHTECİLİĞE ÇÖZÜM OLUR MU?
Fahiş fiyat gibi hususları oluşturan piyasa koşulları tamamen geride bırakıldı. Ancak hayata geçirilecek yeni sistem fahiş fiyat gibi olumsuzlukların tekrar yaşanmaması anlamında da faydalı olacaktır. Bu noktada yetkilendirme uygulaması güvenli ödeme sistemi ile birlikte dolandırıcılık teşebbüslerinin tamamen önüne geçecek ve doğrudan ya da vekaleten 3 satış kuralını aşmak isteyen kayıt dışı ticaret faaliyetleri açısından da oldukça caydırıcı olacaktır. Öte yandan konsinye satış istenen otomobilleri otomobil satıcısı meslektaşlarımıza yönlendireceğinden, ticaret hacminin artmasında da faydalı olacağı kanaatindeyiz.
'FİYATLARA DOLAYLI ETKİSİ OLACAK'
Düzenlemenin ana maksadı piyasa disiplinine olumlu etki etmesidir. Kayıt dışı ticarete caydırıcı etkisi sebebiyle kayıt dışılığın getirdiği fahiş fiyatlamaları da engelleyeceğinden, bu manada fiyatlara dolaylı etkisi olacaktır. 2024 yılında ikinci el otomobil fiyatları sabit seyrini korudu.
'İKİNCİ ELDE LİMİTLİ ARTIŞLAR SÖZ KONUSU'
Son dönemlerde sıfır otomobil fiyatlarının artması ve ikinci ele talebin bir miktar yükselmesi ile birlikte ikinci el fiyatlarında da limitli artışlar söz konusu. Yılın son çeyreğinde döviz kurlarında farklılık olduğu takdirde veya mevcut faizlerde düşüş yaşandığı takdirde ikinci el otomobil fiyatları artış kaydedebilir.
YIL SONU İÇİN BEKLENTİ NE?
Mevcut koşullar altında yıl sonuna kadar fiyatların bir miktar artacağına dair genel bir kanaat söz konusu. Özellikle 2025 yılı ilk çeyreğinde sıfır ve ikinci elde artış bekleniyor. Ancak beklenen artışlar yaşansa dahi alınan tedbirler ve hayata geçirilen yeni uygulamalar doğrultusunda fiyat artışları olağan dışı değil, öngörülebilir oranlarda olacaktır. Bu fikirden yola çıkarak otomobil almayı düşünen vatandaşlarımızın bütçe ve ihtiyaçları doğrultusunda mevcut ikinci el fiyatlardan yararlanmaları avantajlı olacaktır."
