6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremler, Türkiye’yi derinden sarstı. Binlerce insanın hayatını kaybettiği, on binlerce binanın yıkıldığı felaketin ardından yaraların sarılması için büyük çaba harcandı. Ancak depremin ikinci yılında hâlâ tamamlanamayan konut projeleri, geçici barınma alanlarında yaşam mücadelesi veren depremzedeler ve tam anlamıyla toparlanamayan şehirler, alınması gereken önlemleri bir kez daha gündeme getiriyor.
53 BİN CAN GİTTİ
Depremlerde resmi rakamlara göre 53 bin 537 kişi hayatını kaybetti. Depremde 107 bin 213 kişi yaralanırken yıkılan 38 bin 901 binada arama, yaşam olduğu belirlenen 26 bin binada arama kurtarma faaliyeti gerçekleştirildi.
EN BÜYÜK CAN KAYBI HATAY'DA YAŞANDI
En büyük can kaybı Hatay'da yaşandı ve kentte 24 binden fazla insan hayatını kaybetti. Kahramanmaraş'ta 12 bine yakın kişi yaşamını yitirirken, Adıyaman'da ise ölü sayısı 6 binin üzerindeydi. Gaziantep, Malatya, Diyarbakır, Osmaniye, Şanlıurfa, Adana, Elazığ ve Kilis'te de büyük kayıplar yaşandı. Yıkımın en yoğun olduğu illerde on binlerce bina ya tamamen çöktü ya da ağır hasar aldı. Toplamda 717.614 bina incelendi ve 90.609'unun acil yıkılacak, ağır hasarlı veya tamamen yıkılmış olduğu belirlendi.
HEM YURT İÇİ HEM DE YURT DIŞINDAN YARDIM YAĞDI
6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremlerin ardından, hem yurt içi hem de yurt dışından gelen yardımlar, afetzedelerin yaralarının sarılmasında büyük rol oynadı. Depremin hemen ardından, Türkiye genelinde kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ve bireyler seferber oldu. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri aracılığıyla depremzedelere çeşitli yardımlar ulaştırıldı. AFAD, hane başı hasar ödemesi, taşınma yardımı, vefat ödemesi ve kira desteği gibi kalemlerde toplam 7 milyar 700 milyon liralık yardım yaptı. Ayrıca, 8 bin 615 tır ile gelen yardımlar, kentte 32 bin 264 seferle vatandaşlara dağıtıldı. Toplamda 111 milyon 77 bin 833 öğün yemek dağıtımı gerçekleştirildi.
90 ÜLKEDEN ARAMA KURTARMA PERSONELİ GELDİ
Depremin ardından, 90 ülkeden 11.488 uluslararası arama kurtarma personeli Türkiye'ye gelerek çalışmalara katıldı. Ayrıca, 90'dan fazla ülke toplamda 294.743 çadır ve 12.685 konteyner göndererek barınma ihtiyacının karşılanmasına destek oldu. 28 ülke, bölgede 30 sahra hastanesi kurarak sağlık hizmetleri sağladı. Özellikle Azerbaycan, depremden saatler sonra 370 kişilik arama kurtarma ekibi göndererek ilk destek veren ülkeler arasında yer aldı. Ayrıca, arama kurtarma çalışmalarına katkıda bulunan 54 ülkeden 440 özel eğitimli köpek, enkaz altındaki kişilerin kurtarılmasında önemli rol oynadı.
NAKDİ YARDIMLAR DA ÖNEMLİ DESTEK SAĞLADI
Birleşik Arap Emirlikleri, deprem bölgesindeki afetzedelere 51 milyon 999 bin 930 dolar nakdi yardımda bulundu. Libya 50 milyon dolar, Cezayir ise 30 milyon dolarlık nakdi destekle bölgeye yardım etti.
ON BİNLERCE İNSAN HALA KONTEYNER KENTLERDE YAŞIYOR
İki yıl içinde, hükümet 650 bin yeni konut inşa etme sözü verdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ilk yıl içinde 319 bin konutun teslim edileceğini duyurmuştu. Ancak, bugüne kadar tamamlanan konut sayısı 201 bin 431 olarak açıklandı. Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman gibi büyük yıkımın yaşandığı şehirlerde hâlâ on binlerce insan konteyner kentlerde yaşam mücadelesi veriyor. Kış aylarının zorlukları, ekonomik sıkıntılar ve istihdam eksikliği, depremzedelerin en büyük sorunları arasında yer alıyor.
VATANDAŞLAR TEDİRGİN
Yeniden yapılanma sürecinde en çok tartışılan konulardan biri depreme dayanıklı yapıların inşa edilip edilmediği ve bölgedeki şehir planlamasının ne kadar sağlıklı yapıldığı oldu. Özellikle Hatay'da deprem sonrası yapılan bazı konutların yeterince sağlam olmadığına dair iddialar kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Depremden önce mühendislik hizmeti almamış binaların çoğunun yıkıldığı bilinirken, yeni inşa edilen yapıların ne kadar güvenli olduğu konusunda vatandaşlar tedirgin.
